Răng hàm, một phần quan trọng không thể thiếu trong hệ thống tiêu hóa của con người, đóng vai trò chính trong việc nghiền nát thức ăn để chuẩn bị cho quá trình tiêu hóa. Răng hàm không chỉ giúp chúng ta ăn uống mà còn góp phần tạo nên nụ cười rạng rỡ, thể hiện sự tự tin và niềm vui trong cuộc sống hàng ngày.
Tuy nhiên, sức khỏe răng hàm cũng đặt ra nhiều thách thức, từ việc chăm sóc hàng ngày cho đến các vấn đề y tế phức tạp như sâu răng, viêm nướu, và thậm chí là ung thư miệng. Hãy cùng Nha Khoa Asia tìm hiểu sâu hơn về răng hàm và tầm quan trọng của việc chăm sóc răng hàm đúng cách trong cuộc sống hàng ngày.
Răng hàm là gì? Cấu tạo và chức năng của răng hàm
Răng hàm là một nhóm răng quan trọng trong hệ thống răng của con người, với chức năng chính là nghiền nát thức ăn.
Cấu tạo của răng hàm
Răng hàm có cấu trúc chung như các răng khác, gồm hai phần là thân răng và chân răng, ngăn cách nhau bởi cổ răng. Thân răng hàm là phần thấy được, ở trên cổ răng. Thân răng gồm có 5 mặt là mặt nhai, mặt ngoài, mặt trong và hai mặt bên. Răng hàm có mặt nhai lớn, sự tiếp xúc các răng hàm đối diện có vai trò quan trọng trong nhai, nghiền thức ăn.
Răng hàm được chia thành 2 nhóm nhỏ là răng hàm nhỏ và răng hàm lớn. Răng hàm nhỏ sẽ được thay vào năm 10 – 12 tuổi, sau đó mọc các răng hàm lớn. Răng hàm lớn bao gồm răng số 6, 7 và 8.
Chức năng của răng hàm
Răng hàm có chức năng chính là nhai và nghiền nát thức ăn. Răng hàm nhỏ và răng hàm lớn đều có chức năng này. Tuy nhiên, răng hàm lớn thứ 3 (răng khôn) thường ít có khả năng ăn nhai. Ngoài ra, răng còn giữ vai trò quan trọng trong việc phát âm, bảo vệ và cấu trúc sọ mặt.
Có những loại răng hàm nào?
Dưới đây, là một số những loại răng hàm phổ biến hiện nay:
Răng hàm cửa
Răng cửa là phần răng phía trước của hàm răng gồm răng cửa giữa và răng cửa bên. Răng cửa được tính vị trí từ số 1 và số 2, số 1 sẽ là răng cửa giữa và số 2 là răng cửa bên.
Mỗi người trưởng thành có 8 cái răng cửa gồm 2 răng cửa số 1 ở hàm trên và 2 răng cửa số 1 ở hàm trên, tương tự như vậy đối với răng cửa số 2.
Răng cửa là chiếc răng có thứ tự mọc đầu tiên ở trẻ nhỏ, răng cửa xuất hiện ở giai đoạn bé 6 tháng đến 1 tuổi, răng cửa mọc đầu tiên sẽ được gọi răng sữa và có sự thay thế của răng chính thức khi bé thay răng.
Răng hàm nanh
Răng nanh là chiếc răng đứng vị trí số 3, sở dĩ được gọi răng nanh vì chiếc răng này thời tổ tiên chúng ta rất sắc nhọt và dùng để cắn xé thức ăn, nhưng ngày nay chiếc răng này dần tiến hóa thành răng bằng phẳng như những răng hàm khác.
Mỗi người trưởng thành sẽ có 4 chiếc răng nanh gồm hai răng hàm trên và hai răng hàm dưới. Tuy răng nanh đã tiến hóa bằng phẳng nhưng vẫn sẽ có một số trường hợp răng nanh còn phần sắc nhọt, để khắc phục tình trạng răng nanh nhọn bạn có thể đến Nha Khoa Asia để bác sĩ cải thiện hoàn mỹ hàm răng của bạn.
Răng nanh là chiếc răng nằm trong số 20 chiếc răng có 2 lần mọc, một lần mọc răng sữa và một lần thay răng vĩnh viễn khi răng sữa mất đi.
Răng hàm cối nhỏ
Răng cối nhỏ là chiếc răng kích thước nhỏ so với những chiếc răng cối lớn, cấu tạo răng cối nhỏ chỉ có một chân răng.
Mỗi người trưởng thành sẽ có 8 chiếc răng cối nhỏ và răng cối nhỏ sẽ thay răng chính thức khi bé đến độ tuổi thay răng chính thức.
Hàm răng cối lớn
Răng cối lớn là chiếc răng có cấu tạo phức tạp hơn 20 chiếc răng khác trên hàm. Có cấu tạo 3 chân răng và gồm các mô tủy bên trong răng.
Răng cối chỉ mọc một lần duy nhất khi bạn từ 7 đến 14 tuổi và mỗi người trưởng thành sẽ có 8 chiếc răng cối. Răng cối còn được gọi là răng cấm và răng số 6 số 7, sở dĩ được gọi là răng số 6 và răng số 7 vì những chiếc răng cối nằm ở thứ tự số 6 và số 7 trên hàm răng.
Hàm răng khôn
Răng khôn là chiếc răng nằm ở vị trí thứ 8 và được gọi là răng số 8. Cấu tạo răng khôn tương tự răng cối điều có cấu tạo phức tạp, nhưng răng khôn có thể có số chân nhiều hơn 3 chân răng.
Răng khôn phát triển khi bạn rơi vào độ tuổi 18 đến 25 tuổi nhưng khi răng khôn phát triển sẽ gây ra những phiền phức lớn cho cả cả răng hàm của bạn.
Vai trò của răng hàm
Răng hàm đóng vai trò quan trọng trong hệ thống răng miệng và có nhiều chức năng không thể thay thế:
- Nhai và xử lý thức ăn: Răng hàm có bề mặt rộng và có cấu trúc mạnh mẽ, giúp chúng hiệu quả trong việc nghiền nát và xay nhỏ thức ăn thành các phần. Khi thức ăn đã được nghiền nhỏ, nó sẽ đi xuống dạ dày một cách nhanh chóng hơn và quá trình tiêu hóa cũng dễ dàng hơn.
- Cấu tạo nên tính hài hòa, cân đối, thẩm mỹ của khuôn mặt: Nhờ có răng hàm thì cấu trúc của khuôn mặt mới trở nên cân đối, hài hòa. Đồng thời răng hàm cũng có vai trò bảo vệ xương hàm.
- Bảo vệ xương hàm: Răng hàm giữ vai trò bảo vệ xương hàm.
Vì vậy, việc chăm sóc răng hàm là một phần quan trọng của việc duy trì sức khỏe răng miệng và tổng thể của cơ thể.
Những vấn đề răng hàm gặp phải và biện pháp khắc phục
Răng chúng ta có công dụng quan trọng đối với sức khỏe vì răng hàm là nơi nghiền nát thức ăn và đưa xuống dạ dày giúp dạ dày hấp thu chất dinh dưỡng và tạo dưỡng chất nuôi các cơ quan cơ thể của chúng ta.
Nếu bị mất răng toàn bộ cơ thể bạn sẽ bị suy yếu vì việc ăn uống khó khăn và thức ăn không được nghiền nát sẽ gây ảnh hưởng đế dạ dày. Những vấn đề phổ biến răng hàm gặp phải:
Răng hàm bị sâu răng
- Sâu răng là vấn đề phổ biến nhất ở răng, vi khuẩn sâu răng không chỉ phát triển và sinh sống tại răng trẻ em mà người lớn vẫn bị vi khuẩn sâu răng xâm nhập.
- Vi khuẩn sâu răng phát triển bởi những yếu tố: răng khôn mọc lệch tạo khe hỡ thức ăn bám vào, ăn nhiều đồ ngọt,..
- Sâu răng có tính chất lây lang nếu một răng hàm bị sâu răng sẽ có nguy cơ lây lan sang những chiếc răng hàm bên cạnh. Hãy đến cơ sở nha khoa uy tín để chuẩn đoán và điều trị khi có dấu hiệu sâu răng nhé.
Răng hàm bị nha chu
- Nha chu là một loại bệnh phổ biến đối với răng hàm và gây ra những vấn đề sau: răng bị lung lay, mất răng, sức nhai kém và gây ra hôi miệng.
- Bệnh nha chu nếu không chữa trị kịp thời sẽ gây ra tình trạng tiêu xương.
- Cách khắc phục tình trạng nha chu là đến nha khoa uy tín để bác sĩ chữa trị tình trạng nha chu.
Răng hàm bị vôi răng
- Vôi răng là trường hợp phổ biến trong răng hàm, vôi răng chính là những mảng vi khuẩn dưới dạng vôi hình thành và phát triển theo mảng lớn.
- Vôi răng thường sẽ bám quanh hố răng và kẽ răng những nơi bàn chải không thể tiếp cận đến.
- Vôi răng sẽ mất vẻ thẩm mỹ của răng làm răng bị ố vàng và sỉn màu. Cách khắc phục vôi răng chính là cạo vôi răng tại nha khoa uy tín.
Răng hàm bị co rút lợi
- Độ dày của lợi còn quyến định bởi yếu tố di truyền, nhưng lợi bị bào mòn là do bạn đánh răng sai quy trình lâu ngày dẫn đến lợi bị tổn thương.
- Biện pháp chỉnh hình tình trạng lợi co rút chính là thực hiện phương pháp: nạo nha chu, ghép mô lợi, cấy ghép implant,..
Răng hàm bị viêm nướu
- Viêm nướu là tình trạng thường xuyên xảy ra ở răng hàm do vi khuẩn viêm nướu gây ra biện pháp khắc phục chính là điều trị viêm nướu.
Răng hàm nhạy cảm
- Răng nhạy cảm không phải do yếu tố di truyền mà do thói quen ăn uống nóng lạnh gây ra tình trạng ê buốt. Làm lộ lớp ngà dây thần kinh và mất lớp men răng và gây ra tuột nướu.
- Biện pháp khắc phục tình trạng ê buốt chính là vệ sinh răng miệng đúng cách và hạn chế ăn đồ nóng lạnh.
Những trường hợp nhổ răng hàm
- Răng hàm bị sâu răng cấp độ 3 không thể chữa trị được nên cần phải nhồ răng hàm để tránh tình trạng lây lan cho cả hàm răng.
- Răng hàm bị lung lay: răng hàm bị lung lay có thể khắc phục bằng phương pháp nẹp cố định nhưng răng hàm bạn bị lung lay quá nặng không thể khắc phục được thì phải nhổ răng hàm và tạo hình răng giả thay thế.
- Răng hàm bị viêm nhiễm quá mức: nếu răng hàm bạn bị viêm nhiễm quá sẽ gây ra tình trạng áp xe xương ổ răng hoặc bị vỡ mẻ hầu hết phần thân răng chỉ còn lại phần chân răng trong xương hàm.
Răng hàm có tự thay không?
Không, răng hàm không tự thay mới như răng sữa ở trẻ em. Răng hàm bạn có là răng cuối cùng trong hệ thống răng của bạn và chúng không có khả năng tự thay thế bản thân nếu bị mất hoặc nhổ đi. Vì vậy, việc duy trì răng hàm khỏe mạnh và bảo vệ chúng là rất quan trọng để đảm bảo răng của bạn luôn hoạt động tốt suốt đời.
Những lưu ý trong chăm sóc răng hàm
Chăm sóc răng hàm là một phần quan trọng của việc duy trì sức khỏe răng miệng và nụ cười đẹp. Dưới đây là những lưu ý quan trọng:
- Chải răng đều đặn: Hãy đánh răng đúng cách ít nhất hai lần mỗi ngày, sử dụng bàn chải răng và kem đánh răng phù hợp. Đảm bảo bạn chải kỹ cả mặt trên và dưới của răng, cũng như phải chải men răng.
- Sử dụng chỉ thẩm răng: Dùng chỉ thẩm răng hàng ngày để loại bỏ mảng bám và thức ăn từ giữa răng và dưới nướu.
- Xem nha sĩ định kỳ: Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn có răng khôn hoặc có lịch sử về vấn đề nha chu. Nha sĩ có thể theo dõi tình trạng răng hàm của bạn và đưa ra các biện pháp phòng ngừa kịp thời.
- Hạn chế thức ăn và đồ uống có đường: Đường là nguyên nhân chính gây sâu răng và viêm nướu. Hãy hạn chế tiêu thụ thức ăn và đồ uống ngọt và luôn rửa miệng sau khi ăn.
- Sử dụng bảo vệ khi chơi thể thao: Để bảo vệ răng hàm khỏi chấn thương, đặc biệt là khi tham gia vào các hoạt động thể thao va chạm, hãy sử dụng bảo vệ răng phù hợp.
Nhổ răng hàm sẽ gây ra tình trạng mất răng, nếu nhổ răng khôn bạn không cần phải trồng lại nhưng nếu nhổ răng khác trên vị trí hàm răng cần phải thực hiện phương pháp trồng răng để cải thiện tình trạng thẩm mỹ, chức năng nhai và không bị xô lệch hàm răng do ảnh hưởng mất răng lâu ngày.
Những phương pháp trồng răng phổ biến hiện nay như: trồng răng implant, bắc cầu sứ và hàm giả tháo lắp, bạn có thể thực hiện phương pháp trồng răng giả tại Nha Khoa Asia để được trải nghiệm sự chuyên nghiệp và dịch vụ tốt nhất.
Tham khảo: