Viêm nướu là một bệnh lý răng miệng phổ biến, ảnh hưởng đến nhiều người ở mọi lứa tuổi. Bệnh này không chỉ gây ra các vấn đề về thẩm mỹ mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Vậy viêm nướu là gì? Nguyên nhân nào gây ra bệnh này và làm thế nào để phòng ngừa và điều trị hiệu quả? Bài viết này của Nha Khoa Asia sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc trên.
Viêm nướu là gì?
Viêm nướu là gì? Viêm nướu, hay còn gọi là viêm lợi, là tình trạng viêm nhiễm của nướu – mô mềm bao quanh răng. Khi bị viêm, nướu sẽ trở nên sưng đỏ, dễ chảy máu và gây đau nhức. Nguyên nhân chính gây viêm nướu là do mảng bám và vi khuẩn tích tụ trên răng.
Nếu không được điều trị kịp thời, viêm nướu có thể tiến triển thành viêm nha chu, gây tổn thương đến xương hàm và dẫn đến mất răng. Nghiêm trọng hơn, viêm nướu còn liên quan đến nhiều bệnh lý toàn thân như tim mạch, tiểu đường và tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về đường hô hấp.
Phân biệt giữa viêm nướu và viêm nha chu
Về định nghĩa viêm nướu và viêm nha chu
Viêm nướu là tình trạng có thể “hoàn nguyên” còn viêm nha chu là tình trạng “không thể hoàn nguyên” – do đó, dù có chữa trị thì viêm nha chu cũng không thể khôi phục lại tình trạng ban đầu.
Viêm nướu là tình trạng tổn thương phần tổ chức nướu, trong khi đó, viêm nha chu là sự tổn thương toàn bộ phần nha chu: nướu, lớp ngoài chân răng, xương ổ răng và dây chằng nha chu.
Về triệu chứng viêm nướu và viêm nha chu
Viêm nướu là tình trạng nướu bị sưng, tấy đỏ hoặc có thể chảy máu khi có tác động ở vùng miệng. Khi đó, vùng nướu bao quanh chân răng sẽ có tình trạng đau nhức khi ăn nhai hay khi có hoạt động ở vùng miệng.
Viêm nha chu tiến triển sau quá trình viêm nướu, do đó, nó có thể bao gồm cả triệu chứng của viêm nướu và sự viêm nhiễm nghiêm trọng vùng nha chu như: xuất hiện túi nướu chứa vi khuẩn và chất mũ, nướu tụt, răng lung lay do dây chằng và xương ổ răng bị phá huỷ. Dần dần, nếu không kịp điều trị, viêm nha chu sẽ dẩn đến tình trạng răng bị lung lay và mất răng vĩnh viễn.
Nguyên nhân gây ra viêm nướu phổ biến hiện nay
Nguyên nhân chính gây ra viêm nướu thường xuất phát từ việc vệ sinh răng miệng không đúng cách, nhưng còn nhiều yếu tố khác cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh này. Dưới đây là những nguyên nhân chính gây viêm nướu:
Mảng bám và cao răng: Kẻ thù số một của nướu
- Giải thích: Mảng bám là một lớp màng dính, không nhìn thấy được, chứa hàng triệu vi khuẩn. Khi tích tụ lâu ngày, mảng bám sẽ cứng lại thành cao răng, bám chặt vào răng và nướu.
- Tác hại: Vi khuẩn trong mảng bám và cao răng tiết ra các độc tố, gây kích ứng và viêm nhiễm nướu.
Vệ sinh răng miệng kém
- Đánh răng không đúng cách: Không đánh răng đủ lâu, không sử dụng bàn chải đánh răng phù hợp hoặc không đánh răng đúng kỹ thuật đều có thể khiến mảng bám tích tụ.
- Không dùng chỉ nha khoa: Chỉ nha khoa giúp loại bỏ mảng bám ở những vị trí mà bàn chải đánh răng không thể với tới.
- Khô miệng: Khi thiếu nước bọt, vi khuẩn dễ dàng sinh sôi và gây hại cho răng và nướu.
Các yếu tố nguy cơ viêm nướu khác
- Hút thuốc: Hút thuốc làm giảm khả năng chữa lành của nướu và làm suy yếu hệ thống miễn dịch.
- Thay đổi nội tiết tố: Phụ nữ mang thai, người đang trong thời kỳ mãn kinh thường dễ bị viêm nướu hơn do sự thay đổi nội tiết tố.
- Một số bệnh lý: Tiểu đường, bệnh tim mạch, HIV/AIDS… có thể làm tăng nguy cơ mắc viêm nướu.
- Thuốc: Một số loại thuốc như thuốc tránh thai, thuốc tim mạch có thể gây ra các tác dụng phụ ảnh hưởng đến nướu.
- Di truyền: Một số người có nguy cơ mắc viêm nướu cao hơn do yếu tố di truyền.
- Chế độ ăn uống: Ăn quá nhiều đồ ngọt, thức ăn mềm, ít nhai cũng có thể góp phần gây viêm nướu.
Các triệu chứng của viêm nướu
Triệu chứng sưng lợi dẫn đến viêm nướu
Khi bị viêm nướu, một trong những triệu chứng dễ nhận biết nhất là tình trạng sưng lợi. Lợi bị sưng thường có màu đỏ tươi hoặc thậm chí đỏ đậm, thay vì màu hồng nhạt khỏe mạnh. Bề mặt của lợi có thể trở nên bóng loáng và căng hơn bình thường. Khi chạm vào, lợi có thể cảm thấy mềm và dễ bị tổn thương. Sưng lợi không chỉ gây khó chịu mà còn là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang phản ứng với vi khuẩn và mảng bám tích tụ trên răng.
Chảy máu khi đánh răng
Chảy máu khi đánh răng là một triệu chứng phổ biến khác của viêm nướu. Nguyên nhân chính của hiện tượng này là do mảng bám vi khuẩn tích tụ tại đường viền nướu, gây kích ứng và làm lợi dễ tổn thương. Khi lợi bị viêm, việc chải răng hoặc dùng chỉ nha khoa có thể làm vỡ các mạch máu nhỏ tại vùng lợi bị viêm, dẫn đến chảy máu. Nếu tình trạng chảy máu diễn ra thường xuyên và không được điều trị, nó có thể dẫn đến viêm nướu mãn tính và gây ra các vấn đề nghiêm trọng hơn về sức khỏe răng miệng.
Hơi thở hôi
Viêm nướu và hơi thở hôi thường đi kèm với nhau. Khi lợi bị viêm, vi khuẩn trong miệng tăng lên và phân hủy mảng bám, tạo ra các hợp chất lưu huỳnh gây mùi hôi. Việc không làm sạch răng miệng đúng cách càng làm cho vi khuẩn phát triển mạnh mẽ, từ đó làm tình trạng hơi thở hôi trở nên nghiêm trọng hơn. Để cải thiện hơi thở hôi do viêm nướu, việc điều trị viêm nướu kịp thời và duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách là rất quan trọng.
Răng lung lay
Răng lung lay là triệu chứng nghiêm trọng của viêm nướu, thường xảy ra khi bệnh đã tiến triển đến giai đoạn nặng. Khi nướu bị viêm nặng, mô nướu và xương xung quanh răng bị phá hủy, khiến cho răng không còn được giữ vững chắc trong xương hàm. Nếu cảm thấy răng lung lay, bạn cần lo lắng và đến gặp nha sĩ ngay lập tức. Điều này có thể chỉ ra rằng viêm nướu đã chuyển sang viêm nha chu, một tình trạng nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến mất răng nếu không được điều trị kịp thời.
Các tác hại của viêm nướu và viêm nha chu
Viêm nha chu là tình trạng xuất hiện khi viêm nướu không được điều trị kịp thời và tiến triển nặng hơn. Lúc này, toàn bộ vùng nha chu như nướu răng, lớp ngoài chân răng, xương ổ răng và dây chằng nha chu đều bị viêm nhiễm. Dưới đây là những tác hại thường thấy của viêm nha chu mà bạn cần biết để bảo vệ sức khỏe răng miệng của mình:
Chảy Máu Vùng Nướu Khi Có Tác Động
Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất của viêm nướu và viêm nha chu là chảy máu vùng nướu. Khi viêm nướu tiến triển đến viêm nha chu, vùng nướu đã bị viêm nhiễm nặng, làm giãn các mạch máu trong mô liên kết. Điều này khiến nướu trở nên nhạy cảm và dễ chảy máu, đặc biệt khi có tác động nhẹ như đánh răng hoặc ăn nhai. Chảy máu nướu thường xuyên không chỉ gây phiền toái mà còn là dấu hiệu cảnh báo tình trạng viêm nhiễm đang trở nên nghiêm trọng.
Tiêu Xương Hàm Và Mất Răng Vĩnh Viễn
Viêm nha chu là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mất răng ở người trưởng thành. Vi khuẩn gây viêm nha chu có thể phá vỡ các sợi neo và xương hàm do sự hình thành các túi nướu dọc theo răng thay cho các sợi neo khỏe mạnh. Điều này làm cho nướu trở nên lỏng lẻo, răng mất đi sự hỗ trợ từ nướu và xương hàm, dẫn đến tình trạng mất răng. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm nha chu sẽ tiếp tục tiến triển, gây tiêu xương hàm và làm suy yếu cấu trúc hỗ trợ của răng, gây khó khăn trong việc phục hồi và điều trị.
Hạn Chế Các Hoạt Động Vùng Miệng
Viêm nha chu khiến toàn bộ phần nha chu bị viêm nhiễm, khoảng cách giữa các răng được mở rộng do sự co rút đường viền nướu. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn gây khó khăn trong việc ăn nhai. Khi ăn nhai, bạn sẽ cảm thấy đau đớn và khó chịu, khiến quá trình tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng bị ảnh hưởng. Hơn nữa, viêm nha chu còn có thể gây ra cảm giác khó chịu và đau nhức liên tục, làm giảm chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Gây Ra Các Bệnh Lý Răng Miệng
Viêm nha chu không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng mà còn có thể làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng khác. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa viêm nha chu và các bệnh lý như tiểu đường, bệnh tim mạch và các bệnh lý viêm nhiễm khác. Vi khuẩn gây viêm nha chu có thể xâm nhập vào máu, gây ra viêm nhiễm ở các cơ quan khác trong cơ thể. Đặc biệt, phụ nữ mang thai nếu bị viêm nha chu cần được điều trị kịp thời để tránh nguy cơ sinh non và các biến chứng khác.
Gây Hôi Miệng
Một trong những tác hại phổ biến của viêm nha chu là gây hôi miệng. Mảng bám và vi khuẩn sẽ gia tăng khi viêm nha chu tiến triển. Các loại vi khuẩn này phát triển mạnh mẽ ở nướu và tạo ra hợp chất lưu huỳnh dễ bay hơi, gây ra mùi hôi miệng khó chịu. Hôi miệng không chỉ ảnh hưởng đến giao tiếp hàng ngày mà còn là dấu hiệu cho thấy tình trạng sức khỏe răng miệng của bạn đang gặp vấn đề nghiêm trọng.
Làm thế nào để điều trị viêm nướu và viêm nha chu?
Cách điều trị viêm nướu
Viêm nướu có thể được điều trị dễ dàng bằng phương pháp thông thường như:
- Nước súc miệng đặc hiệu
- Cạo vôi răng
- Làm sạch mảng bám và thuốc chống viêm
Cách điều trị viêm nha chu tại nha khoa
Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám tổng quát răng miệng của bạn để kiểm tra tình hình sức khoẻ bệnh lý cơ thể cũng như tình trạng và mức độ viêm nhiễm của nha chu.
Đối với tình trạng viêm nhiễm nhẹ
Trong trường hợp viêm nhiễm nhẹ với cao răng, mảng bám ở vùng răng và nướu sưng, chảy máu thì bác sĩ sẽ tiến hành phương pháp điều trị như: dùng nước súc miệng đặc hiệu, cạo vôi răng, xử lý túi nha chu <5mm, thuốc kháng viêm
Đối với tình trạng viêm nhiễm chuyên sâu
Bác sĩ sẽ can thiệp bằng phẫu thuật nếu như tình trạng viêm nha chu trở nặng khi xuất hiện túi nướu, nút tụt, xương ổ răng, dây chằng bị ảnh hưởng như: rạch áp xe, nạo túi nha chu, xử lý bề mặt gốc răng, ghép xương, mô mềm hoặc nhổ răng
Kết Luận
Qua bài viết trên của Nha Khoa Asia, bạn đã biết viêm nướu là gì hay chưa? Viêm nướu là một bệnh lý răng miệng phổ biến nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào của viêm nướu, hãy đến gặp nha sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
