Khi những bước chập chững trên con đường phát triển của trẻ nhỏ bắt đầu hiện rõ, không thể không nhắc đến giai đoạn mọc răng – một thời kỳ đầy thú vị nhưng cũng không kém phần thách thức. Trong hành trình này, không ít phụ huynh phải đối mặt với một tình huống quen thuộc: trẻ mọc răng gắn liền với những đêm thức trắng và cơn sốt về đêm đầy bất ngờ. Hiểu rõ về tình trạng này không chỉ giúp bố mẹ yên tâm hơn mà còn giúp họ có cách ứng phó hiệu quả, mang lại sự thoải mái cho cả bé và gia đình. Hãy cùng khám phá sâu hơn về tình trạng “trẻ mọc răng sốt về đêm” và những biện pháp giảm đau, hỗ trợ cho bé trong những thời kỳ này.
Quá trình mọc răng của trẻ diễn ra khi nào?
Mọi thứ đều có trình tự nhất định, thông thường trẻ được 6 tháng tuổi sẽ mọc chiếc răng đầu tiên. Việc mọc răng ở trẻ cũng có trình tự nhất định, vậy quá trình mọc răng của trẻ được diễn ra như thế nào?
- 6 – 10 tháng: mọc 2 răng cửa dưới đầu tiên
- 8 – 12 tháng: mọc 2 răng cửa trên
- 9 – 13 tháng: mọc thêm 2 chiếc răng cửa trên, như vậy hàm trên của bé đã mọc được 4 chiếc răng.
- 10 – 16 tháng: mọc thêm 2 chiếc răng cửa dưới
- 13 – 19 tháng: 2 răng hàm trên cũng sẽ dần xuất hiện
- 14 – 18 tháng: mọc 2 răng hàm dưới và cách vị trí 1 chiếc răng so với 4 chiếc răng cửa ở hàm dưới
- Từ 16 – 22 tháng: mọc 2 răng nanh hàm trên
- Từ 17 – 23 tháng: mọc 2 răng nanh hàm dưới
- Từ 23 – 21 tháng: hàm dưới tiếp tục được mọc thêm 2 rằng hàm
- Từ 25 – 33 tháng: 2 chiếc răng sữa cuối cùng sẽ mọc ở những tháng cuối trong giai đoạn mọc răng của bé. Khi đủ 3 tuổi bé đã có 20 chiếc răng sữa được mọc lên
Quá trình mọc răng của trẻ
Một số dấu hiệu mọc răng ở trẻ
Khi đến giai đoạn mọc răng, các dấu hiệu rất đặc trưng thường xuất hiện, khiến cho các bố mẹ có thể nhận ra những thay đổi đang diễn ra trong quá trình phát triển của trẻ.
Chảy nhiều nước dãi
Một trong những dấu hiệu đầu tiên là sự chảy nước dãi thường xuyên. Vì việc mọc răng sẽ kích thích dây thần kinh, dẫn đến việc trẻ sẽ chảy nước dãi nhiều hơn bình thường. Do chức năng nuốt của trẻ chưa hoàn thiện và khoang miện còn khá nông, hiện tượng này thường diễn ra đối với trẻ trong giai đoạn này. Tuy nhiên, khi bé phát triển đủ lớn và có đủ răng, sự chảy nước dãi sẽ dần giảm bởi các chức năng này được hoàn thiện hơn.
Trẻ mọc răng sốt về đêm
Không chỉ có việc chảy nước dãi, sự mọc răng cũng thường đi kèm với dấu hiệu sốt nhẹ. Sự thay đổi của cơ thể trong giai đoạn này có thể dẫn đến sự thay đổi về hàm lượng miễn dịch của trẻ, đồng nghĩa việc sốt có thể xuất hiện. Vì vậy, đối với các trường hợp sốt nhẹ, việc duy trì môi trường ấm áp cho trẻ bằng cách sử dụng chườm ấm và thay quần áo thường xuyên là cứu cấp. Nếu tình trạng sốt quá cao hoặc diễn biến phức tạp hơn, việc đưa trẻ đến cơ sở y tế để kiểm tra sẽ là sự ưu tiên hàng đầu.
Hay quấy khóc, bỏ bú
Bé có thể thể hiện sự khó chịu, đau đớn bằng cách quấy khóc hoặc thậm chí từ chối bú. Do đau nhức khi răng mọc, bé thường cảm thấy khó chịu và không thể tìm được sự thỏa mãn từ việc bú.
Một số dấu hiệu khác
Ngoài ra, một số triệu chứng khác như ngủ không ngon giấc, hay giật mình cũng có thể xuất hiện, cho thấy sự ảnh hưởng của quy trình mọc răng đến tâm trạng và hành vi của bé.
Nguyên nhân làm cho trẻ mọc răng sốt về đêm
Nguyên nhân khiến trẻ mọc răng bị sốt về đêm có thể được diễn giải cụ thể qua các yếu tố sau:
Tổn thương nướu
Khi răng của bé bắt đầu nảy lên, quá trình này thường đi kèm với việc nướu bị căng, sưng, đau và thậm chí có thể chảy máu. Những tổn thương này cung cấp điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập, gây nhiễm trùng và viêm nhiễm. Đây là lý do tại sao nhiều trẻ khi mọc răng có thể phản ứng bằng cơn sốt về đêm
Suy yếu hệ miễn dịch
Trong giai đoạn mọc răng, sự biến đổi nội tiết và cơ cấu của cơ thể bé thường khiến hệ miễn dịch suy yếu. Hệ miễn dịch yếu hơn có nghĩa là bé dễ bị nhiễm khuẩn và cảm lạnh. Việc này có thể dẫn đến tình trạng sốt về đêm do sự suy giảm khả năng kiểm soát nhiễm khuẩn.
Dạ dày bị kích thích
Một triệu chứng phổ biến khi bé đang mọc răng là da dày bị kích thích. Sự đau nhức có thể khiến bé biểu hiện ra bằng cách không muốn ăn, quấy khóc và gặp khó khăn trong việc tiêu hóa. Những tình trạng này ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và làm cho bé dễ bị ảnh hưởng bởi các vấn đề về sức khỏe.
Do nhiễm khuẩn đường hô hấp
Đặc biệt đối với những trẻ em có sức kháng yếu, việc mọc răng cũng có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công đường hô hấp, gây ra các triệu chứng như ho, nghẹt mũi và các bệnh liên quan đến đường hô hấp khác. Những tình huống này cũng có thể góp phần tạo nên cơn sốt về đêm.
Phân biệt giữa sốt do mọc răng và sốt thông thường
Phân biệt chi tiết giữa sự sốt do mọc răng và sự sốt thông thường là cực kỳ quan trọng để phụ huynh có thể định hướng chăm sóc phù hợp cho bé. Dưới đây là các đặc điểm để phân biệt cụ thể:
Sốt do mọc răng
Sốt do mọc răng thường không cao quá 38 độ C hoặc thậm chí không có sốt. Tình trạng này thường kèm theo các triệu chứng như:
- Sưng nướu đỏ và chảy máu: Khi răng nảy lên, phần nướu xung quanh có thể sưng đỏ và thậm chí chảy máu. Tình trạng này tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây sốt ở trẻ.
- Chảy nước dãi và ham cắn, gặm đồ vật: Trẻ có thể bắt đầu chảy nước dãi nhiều hơn bình thường. Họ có thể thích cắn và gặm các vật phẩm xung quanh để giảm đau và khó chịu trong miệng.
Sốt thông thường
Sốt thông thường thường có nhiệt độ cao hơn 38 độ C và đi kèm với các triệu chứng khác như ho, đau họng, sổ mũi, và mệt mỏi. Những triệu chứng này thường xuất phát từ một loại bệnh nhiễm trùng, chẳng hạn như cảm cúm hoặc viêm họng.
Trong cả hai trường hợp, việc theo dõi triệu chứng và sự thay đổi của bé rất quan trọng. Nếu bé có dấu hiệu bất thường hoặc các triệu chứng kéo dài, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo sức khỏe và sự thoải mái của bé được đảm bảo.
Cách chăm sóc trẻ khi mọc răng sốt về đêm
Theo dõi nhiệt độ cơ thể thường xuyên
Thường xuyên theo dõi nhiệt độ cơ thể của trẻ (1 – 2 tiếng/lần) nhằm nắm được tình trạng nhiệt độ để có thể kịp thời xử lý. Nếu trẻ sốt cao, cần sử dụng thuốc hạ sốt kết hợp với việc theo dõi. Nếu tình trạng không thuyên giảm cần phải nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được các bác sĩ thăm khám.
Tạo môi trường thoải mái cho bé khi ngủ
Khi trẻ đang mọc răng và có triệu chứng sốt, việc tạo ra một môi trường ngủ thoáng mát và dễ chịu cho bé là cực kỳ quan trọng. Dưới đây là những điều mẹ nên lưu ý:
- Lựa chọn quần áo thoáng mát: Hãy mặc cho bé những bộ quần áo mỏng, thoáng để giúp bé thoát nhiệt tốt hơn trong lúc ngủ.
- Giữ phòng thoáng mát: Hãy để bé ở trong phòng có không gian thoáng mát, để không khí có thể lưu thông tốt và tránh tình trạng ngột ngạt và nóng bức. Có thể sử dụng quạt trần hoặc mở cửa sổ để cải thiện luồng không khí. Nếu cần, bạn có thể sử dụng điều hòa để duy trì nhiệt độ thích hợp.
- Chú ý khi sử dụng máy lạnh: Khi sử dụng máy lạnh, đảm bảo không để máy thổi trực tiếp vào mặt bé, để tránh bé bị nhiễm lạnh. Hãy điều chỉnh hướng thổi của máy lạnh để không khí lạnh không ảnh hưởng trực tiếp đến bé.
- Đắp chăn vừa đủ: Khi đắp chăn cho bé, hãy chú ý đừng đắp quá dày. Sử dụng chăn mỏng vừa đủ để giữ ấm cho bé. Đảm bảo bé không bị quá nóng trong khi ngủ.
Lưu ý:
- Không để máy lạnh thổi trực tiếp vào khu vực mặt của bé, để tránh nguy cơ nhiễm lạnh.
- Hãy luôn theo dõi cảm giác của bé và điều chỉnh môi trường ngủ sao cho phù hợp với tình trạng sức khỏe của bé.
Uống nhiều nước
Tình trạng sốt sẽ gây mấy nước ở trẻ, cha mẹ nên thường xuyên cho trẻ bổ sung đủ nước bằng cách cho trẻ bú sữa. Ngoài ra nên kết hợp việc lau mát sẽ giúp trẻ mau chóng hạ sốt hơn nhé.
Liên tục lau, chườm khăn hạ sốt cho bé
Làm sạch và lau chườm để hạ sốt là một phương pháp vật lý hiệu quả và không có tác dụng phụ như việc sử dụng thuốc. Trong trường hợp bé bị sốt nhẹ dưới mức 38.5 độ C, việc lau chườm bằng khăn có thể là đủ. Tuy nhiên, khi bé có sốt cao hơn 38.5 độ C, kết hợp lau chườm bằng khăn cùng với việc sử dụng thuốc có thể giúp hạ sốt nhanh chóng hơn.
Quy trình lau chườm hạ sốt thực hiện như sau:
- Bước 1: Chuẩn bị một thau nước mát, có nhiệt độ khoảng 32 – 35 độ C và một chiếc khăn mềm và sạch.
- Bước 2: Nhúng khăn tay vào thau nước, vò vài lần để làm cho khăn thấm đẫm nước và sau đó vắt ráo để loại bỏ nước dư thừa.
- Bước 3: Dùng khăn đã làm ẩm để lau nhẹ nhàng khắp cơ thể bé, tập trung vào những vị trí có mạch máu lớn như nách, bẹn, trán và cổ. Việc chườm ở những vị trí này sẽ giúp tác dụng hạ sốt tốt hơn.
- Bước 4: Sau khoảng 5-7 phút chườm, bạn có thể giặt khăn một lần và tiếp tục thực hiện chườm như trên. Lặp lại quy trình này cho đến khi bé cảm thấy thoải mái hơn và sốt giảm đi.
Thông thường, sau khoảng 20 phút chườm, nhiệt độ cơ thể của bé mọc răng sốt về đêm có thể giảm khoảng 0.5 độ C. Nếu bạn muốn hạ sốt nhanh hơn cho bé, có thể sử dụng khăn hạ sốt chuyên dụng đã được tẩm thảo dược để lau chườm toàn thân bé. Phương pháp này được khuyến nghị bởi các chuyên gia trong lĩnh vực Nhi và cũng được Bộ Y tế cấp phép lưu hành, đảm bảo tính hiệu quả và an toàn tuyệt đối cho bé.
Mặc quần áo thoải mái, dễ chịu
Nên cho bé mặc một số quần áo thấm hút mồ hôi, thoáng khí. Tránh mặc những bộ quần áo bó sát gây ngạt thở, khó chịu cho bé nhé.
Sử dụng thuốc hạ sốt cho bé khi mọc răng gây sốt về đêm
Trong trường hợp bé bị sốt do mọc răng và cần sự hỗ trợ từ thuốc, mẹ có thể tuân theo các hướng dẫn sau:
Lựa chọn thuốc hạ sốt thơm ngon và dễ uống: Mẹ nên sử dụng thuốc hạ sốt dạng siro có hương vị thơm ngon, dễ dàng cho bé uống, giúp bé dễ chấp nhận hơn trong thời gian sốt mọc răng về đêm.
Sử dụng thuốc hạ sốt khi cần thiết: Như đã đề cập ở phần trước, việc sử dụng thuốc hạ sốt thường chỉ cần thiết khi nhiệt độ cơ thể bé đạt hoặc vượt qua mức 38.5 độ C. Hai loại thuốc được đề xuất cho bé trong trường hợp này là Paracetamol và Ibuprofen, bởi chúng có tác dụng hạ sốt an toàn, hiệu quả và ít tác dụng phụ hơn so với các loại khác.
Thuốc Ibuprofen:
- Cho trẻ từ 3 tháng tuổi đến 12 tuổi:
- Nhiệt độ thấp hơn 39 độ C: Dùng liều 5 mg/kg, uống 3-4 lần mỗi ngày.
- Nhiệt độ lớn hơn hoặc bằng 39 độ C: Dùng liều 10 mg/kg, uống 3-4 lần mỗi ngày.
- Cho trẻ trên 12 tuổi: Dùng liều 300-400mg, uống 3-4 lần mỗi ngày.
Thuốc Paracetamol:
- Cho trẻ sơ sinh: Dùng liều 10-15mg/kg, cách nhau 6-8 giờ một lần.
- Cho trẻ lớn từ 7 tuổi trở lên: Dùng liều 10-15mg/kg, cách nhau 4-6 giờ một lần. Không dùng quá 5 lần trong vòng 24 giờ.
Việc sử dụng thuốc hạ sốt cần được thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế và luôn theo dõi tình trạng sức khỏe của bé.
Tình trạng mọc răng sốt về đêm của trẻ có gây nguy hiểm không?
- Sốt do mọc răng là một trong những tình trạng sốt phổ biến ở trẻ, vì sự thay đổi bất thường của cơ thể đột ngột gây ảnh hưởng đến hệ miễn dịch.
- Thường sốt do mọc răng không kéo dài (1 – 2 ngày) và sẽ tự khỏi mà không cần điều trị. Nên cha mẹ cần phải giữ tâm lý bình tĩnh và làm đúng theo những biện pháp trên để trẻ có thể hạ sốt hiệu quả và an toàn
- Đối với trường hợp sốt kéo dài, nhiệt độ trên 38 độ C kèm theo các triệu chứng như co giật, buồn nôn,… nên nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.
Kết luận
Bài viết trên đã giúp bậc cha mẹ có thể phân biệt được sốt thường và sốt do mọc răng, biết thêm các phương pháp hữu ích về việc chăm sóc trẻ ở những giai đoạn đầu đời. Vì đây là giai đoạn các bé đang dần phát triển cơ thể nên cha mẹ cần lưu ý và thường xuyên thăm khám định kì về sức khỏe răng miệng cho các bé. Chúc các bé luôn khỏe mạnh và phát triển toàn diện.