Lưỡi bé bị trắng: Nguyên nhân và cách điều trị chi tiết

Nguyên nhân khiến lưỡi bé bị trắng

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng lưỡi bé bị phủ một lớp màng mỏng màu trắng hoặc vàng, điển hình là:

Do nhiễm nấm Candida

Nấm Candida là loại nấm men sống tự nhiên trong cơ thể người. Khi hệ miễn dịch của trẻ yếu, sức đề kháng kém, nấm này phát triển quá mức gây bệnh. Nấm thường ưa phát triển ở niêm mạc miệng, lưỡi, trở thành mảng trắng dai, có mùi hôi khó chịu.

Trẻ dễ bị nhiễm nấm Candida khi:

• Trẻ bị suy dinh dưỡng, thiếu vitamin A, B, C, D, kẽm, sắt... sẽ khiến hệ miễn dịch suy giảm. Lúc này, cơ thể không đủ khả năng kiểm soát sự phát triển quá mức của nấm Candida.
• Nếu mẹ bị nhiễm nấm âm đạo trong quá trình mang thai hoặc cho con bú, nấm Candida có thể chuyển từ âm đạo qua đường sữa mẹ, lây sang trẻ. Đặc biệt, nếu mẹ không phát hiện và điều trị triệt để, nấm âm đạo sẽ tồn tại lâu dài và lây lan sang con, gây nên tình trạng lưỡi bé hay bị trắng.
• Trẻ sử dụng kháng sinh kéo dài làm rối loạn cân bằng vi khuẩn. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi để nấm Candida phát triển, gây nên tình trạng lưỡi trắng ở trẻ.

Nhiễm nấm Candida là nguyên nhân phổ biến gây nên tình trạng miệng bé bị nấm trắng

Do tổn thương niêm mạc miệng

Niêm mạc miệng và lưỡi của trẻ rất mỏng manh, nhạy cảm. Do đó, khi bị tổn thương dù nhỏ cũng có thể dẫn đến viêm nhiễm, làm cho lưỡi bé chuyển sang màu trắng.

Cụ thể, một số nguyên nhân gây tổn thương niêm mạc miệng phổ biến ở trẻ như:

• Trong quá trình chơi đùa hoặc mọc răng, trẻ có thể bị chấn thương nhẹ ở môi, lưỡi như: cắn vào môi, lưỡi, đập vào miệng... Những vết thương nhỏ này nếu không được xử lý vệ sinh kịp thời rất dễ nhiễm trùng.
• Thói quen ngậm mút quá mạnh khi bú mẹ hoặc ngậm núm vú giả lâu ngày cũng khiến vùng niêm mạc má, lưỡi bị tổn thương. Trẻ có xu hướng ngậm chặt hơn khi đói hoặc khó chịu.
• Nhiều bé có thói quen ham chơi trong lúc bú, dễ làm đổ sữa hoặc vụt thức ăn ra ngoài. Lưỡi và niêm mạc nhạy cảm của trẻ tiếp xúc trực tiếp với thức ăn/sữa nóng dễ bị bỏng rát.

Khi bị tổn thương như trên, vùng niêm mạc bị viêm sẽ tiết ra nhiều dịch nhầy và tích tụ bạch cầu để kháng viêm. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến lưỡi bé xuất hiện lớp màng trắng khi bị tổn thương.

Do cặn sữa, thức ăn thừa bám trên lưỡi

Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, việc cặn sữa hay thức ăn thừa không được làm sạch triệt để trên bề mặt lưỡi là nguyên nhân phổ biến gây nên tình trạng lưỡi bé bị trắng.

Sau mỗi lần bú, sữa mẹ hoặc sữa công thức thường đọng lại thành cặn trên niêm mạc miệng và lưỡi của bé. Nếu không được lau sạch ngay, cặn sữa sẽ bám vào các nếp nhăn trên lưỡi, lâu ngày gây kích ứng và viêm nhiễm.

Lưỡi bé càng bị tổn thương nhiều thì càng tiết nhiều nước bọt để tự vệ. Điều này càng khiến cặn sữa bám chặt và phân hủy thành axit lactic gây viêm loét lưỡi.

Tương tự, khi trẻ bắt đầu ăn dặm, thức ăn thừa cũng sẽ dễ dàng bám vào các kẽ vùng miệng và trên lưỡi nếu không được lau sạch. Những mảng thức ăn thừa lâu ngày cũng gây viêm nhiễm niêm mạc.

Đặc biệt trong giai đoạn mọc răng, nước bọt của trẻ tiết nhiều hơn, giúp thức ăn dễ dàng bám vào lưỡi và kẽ răng. Từ đó hình thành lớp màng trắng đục quen thuộc.

Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, việc cặn sữa không được làm sạch triệt để trên bề mặt lưỡi là nguyên nhân phổ biến gây nên tình trạng lưỡi bé bị trắng

Do nhiễm trùng đường hô hấp

Khi trẻ mắc các bệnh như viêm họng, viêm amidan, viêm phế quản, viêm phổi... các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus có thể xâm nhập và nhân lên nhanh chóng trên niêm mạc miệng và lưỡi.

Điều này khiến niêm mạc bị viêm nhiễm, lớp tế bào biểu mô bị tổn thương và bong tróc ra, để lộ lớp tế bào đệm. Lớp tế bào đệm tiết ra nhiều chất nhầy và tích tụ bạch cầu để chống viêm, tạo thành lớp màng trắng đục.

Ngoài ra, một số loại thuốc điều trị cảm lạnh, viêm họng như thuốc kháng sinh, ho thông mũi... cũng có thể gây kích ứng lưỡi, khiến lưỡi nổi những đốm trắng hoặc phủ màng trắng.

Mặc dù không đe dọa tính mạng nhưng giai đoạn lưỡi bị tổn thương, viêm loét kéo dài sẽ khiến trẻ rất khó chịu, biếng ăn, quấy khóc, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển.

Hệ thống miễn dịch của trẻ kém

Khi hệ thống miễn dịch kém hiệu quả, các loại vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng có hại như Candida sẽ dễ dàng xâm nhập và phát triển quá mức trong cơ thể. Từ đó gây viêm nhiễm ở nhiều cơ quan, trong đó có miệng và lưỡi.

Sự mất cân bằng hệ vi khuẩn và sự nhân lên nhanh chóng của nấm Candida là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến lưỡi bé bị phủ một lớp màng trắng. Đồng thời cũng gây ra các biểu hiện đi kèm như miệng hôi, lưỡi đau rát…

Vì vậy, tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ là biện pháp hữu hiệu để phòng tránh tình trạng lưỡi bị trắng do nhiễm trùng. Cách tốt nhất là bổ sung đầy đủ các dưỡng chất thông qua chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt hợp lý.

Trẻ sử dụng kháng sinh sai cách

Kháng sinh được sử dụng phổ biến để điều trị các bệnh nhiễm trùng ở trẻ. Tuy nhiên, nếu lạm dụng hoặc dùng thuốc không đúng cách sẽ gây ra nhiều tác dụng phụ, trong đó có nguy cơ gây nên tình trạng lưỡi bé bị trắng.

Cụ thể:

• Sử dụng kháng sinh kéo dài, liều cao sẽ làm cho các vi khuẩn có lợi bị tiêu diệt hàng loạt. Từ đó, làm mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, tạo điều kiện để nấm Candida và các loại vi khuẩn có hại khác phát triển quá mức.
• Một số loại kháng sinh như kháng sinh nhóm Macrolid còn gây tác dụng phụ là kích ứng đường tiêu hóa, khiến niêm mạc miệng và lưỡi bị tổn thương.

Do đó, phụ huynh chỉ nên cho trẻ dùng kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ. Đồng thời tuân thủ liều lượng và thời gian điều trị để hạn chế tối đa nguy cơ gây hại cho sức khỏe của bé.

Cho trẻ sử dụng kháng sinh sai cách dễ dẫn đến trẻ bị tưa lưỡi, nấm miệng

Thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách

Thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cũng là nguyên nhân khiến cặn sữa, thức ăn đọng lại trên bề mặt lưỡi, gây viêm nhiễm.

Cụ thể, nếu cha mẹ chỉ lau qua loa lưỡi cho con sau khi ăn hoặc không làm sạch đúng cách, cặn thức ăn sẽ dễ dàng bám vào các nếp nhăn của lưỡi. Vi khuẩn tiếp tục phân hủy cặn thức ăn thành các chất độc hại, kích thích niêm mạc, gây viêm loét.

Chính sự tích tụ vi khuẩn và các tế bào viêm để kháng viêm sẽ tạo nên lớp màng trắng ở lưỡi. Vì vậy, cha mẹ cần xây dựng thói quen vệ sinh đúng cách, đặc biệt là lau sạch lưỡi sau mỗi bữa ăn để phòng tránh tình trạng này.

Dấu hiệu nhận biết lưỡi bé bị trắng

Dấu hiệu nhận biết lưỡi bé bị trắng thường là các mảng trắng xuất hiện trên bề mặt lưỡi. Các mảng trắng này có thể bám chặt vào lưỡi và khó làm sạch. Ngoài ra, bé có thể có các dấu hiệu khác như:

• Quấy khóc, bỏ bú, lười ăn
• Sốt
• Chảy nước dãi nhiều
• Hôi miệng
• Đau khi nuốt
• Viêm họng

Trong một số trường hợp, lưỡi bé bị trắng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng, chẳng hạn như bệnh bạch cầu, suy giáp, bệnh Celiac,... Do đó, nếu thấy lưỡi bé bị trắng, bạn nên đưa bé đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Lưỡi trẻ sơ sinh bị trắng

Cách xử lý khi lưỡi bé bị trắng cho trẻ sơ sinh, nhỏ tuổi

Lưỡi bé bị trắng không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ nếu không được xử lý kịp thời. Dưới đây là cách làm sạch lưỡi bị trắng cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ:

Làm sạch lưỡi để loại bỏ cặn sữa, thức ăn

Làm sạch lưỡi sau mỗi bữa ăn là cách đơn giản nhưng hết sức quan trọng để ngăn ngừa tình trạng lưỡi bé bị trắng do cặn sữa, thức ăn.

Sau mỗi lần bú mẹ hoặc uống sữa công thức, các mẹ cần:

• Dùng khăn mềm, sạch sẽ nhẹ nhàng lau sạch phần cặn sữa đọng lại trên bề mặt lưỡi và khoang miệng của bé.
• Có thể ngâm khăn vào nước ấm hoặc dung dịch nước muối sinh lý pha loãng để tăng tác dụng làm sạch và khử trùng.
• Nên lau thật nhẹ nhàng, tránh chà xát mạnh làm tổn thương niêm mạc nhạy cảm của bé.

Sau bữa ăn dặm:

• Dùng bàn chải đánh răng mềm, phù hợp lứa tuổi và kích cỡ miệng bé. Nhẹ nhàng đánh răng đúng cách và làm sạch toàn bộ khoang miệng.
• Dùng tăm bông thấm nước ấm vệ sinh lưỡi, lau sạch thức ăn thừa bám trên bề mặt lưỡi và kẽ răng.
• Có thể phối hợp với súc miệng bằng nước muối loãng sau ăn dặm để tăng hiệu quả làm sạch.

Thực hiện đều đặn các bước này sẽ giúp làm sạch triệt để cặn sữa, vụn thức ăn trên bề mặt lưỡi, ngăn chặn nguy cơ gây bệnh cho bé.

Làm sạch lưỡi sau mỗi bữa ăn là cách đơn giản để ngăn ngừa tình trạng lưỡi bé bị trắng do cặn sữa, thức ăn

Rơ lưỡi bằng thuốc Tây

Rơ lưỡi bằng các loại thuốc Tây được nhiều phụ huynh tin dùng bởi tính tiện lợi, dễ thực hiện cũng như mang lại hiệu quả sau một thời gian ngắn.

Một số loại thuốc thường được bác sĩ chỉ định để rơ lưỡi, trị lưỡi trắng cho trẻ bao gồm:

• Thuốc kháng nấm nhóm Azole: Fluconazole, Ketoconazole, Miconazole là các loại thuốc kháng sinh có tác dụng ức chế và tiêu diệt các loài nấm Candida. Thuốc có thể dùng đường uống hoặc bôi tại chỗ để điều trị nấm Candida gây lưỡi trắng. Tuy nhiên, một số trẻ có thể bị dị ứng, kích ứng da niêm mạc khi dùng các thuốc này. Do đó cha mẹ cần thận trọng, theo dõi sát sau khi cho trẻ dùng.
• Thuốc kháng nấm nhóm Polyene Nystatin, Amphotericin B: Là các thuốc kháng nấm rộng phổ, đặc hiệu với Candida. Chúng được dùng để điều trị nhiễm nấm miệng, âm đạo ở phụ nữ hoặc lưỡi trắng ở trẻ. Một số tác dụng phụ có thể gặp khi dùng Nystatin như nổi mề đay, ngứa, khó chịu ở da. Do đó, cha mẹ cũng lưu ý quan sát phản ứng của trẻ kỹ càng.
• Dung dịch Nacl 0.9% giúp kháng khuẩn làm sạch, ngừa viêm nhiễm hiệu quả cho trẻ.

Như vậy, sử dụng thuốc Tây để xử lý tình trạng lưỡi trắng ở bé có những ưu điểm nhất định. Tuy nhiên, cha mẹ vẫn cần cân nhắc, thận trọng và tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo sức khỏe, sự phát triển cho con.

Rơ lưỡi bằng các loại thuốc Tây được nhiều phụ huynh tin dùng bởi tính tiện lợi, dễ thực hiện cũng như mang lại hiệu quả

Áp dụng các biện pháp dân gian

Rửa lưỡi cho trẻ thường xuyên bằng một số nguyên liệu tự nhiên là biện pháp hỗ trợ điều trị lưỡi trắng được nhiều phụ huynh lựa chọn. Dưới đây là một số gợi ý mà cha mẹ có thể tham khảo:

Rửa lưỡi bằng nước muối sinh lý

Nước muối sinh lý có tác dụng làm sạch, kháng khuẩn nhẹ nhàng mà vẫn đảm bảo an toàn cho trẻ.

Cách làm: Pha loãng 1-2 thìa muối tinh khiết trong 1 cốc nước ấm. Sau đó, thấm bông gòn vào dung dịch và lau nhẹ lưỡi cho bé.

Rửa lưỡi bằng nước chàm

Nước chàm có độ pH thấp, tính axit giúp tiêu diệt vi khuẩn gây hại.

Cách làm: Trộn 1 thìa nước chàm với 2 thìa nước ấm, thấm vào bông gòn và lau lưỡi cho bé 2 lần/ngày.

Rửa lưỡi bằng lá chè xanh

Lá chè xanh có chứa chất kháng khuẩn tự nhiên, giúp ngăn ngừa nấm Candida phát triển.

Cách làm: Lấy nước sắc từ 10-15 lá chè xanh pha loãng, ngâm bông gòn vào rửa lưỡi cho bé.

Lưu ý: Cần thử phản ứng trước khi cho trẻ dùng các nguyên liệu trên để tránh dị ứng, kích ứng. Ngoài ra, việc rửa lưỡi cho trẻ cần nhẹ nhàng, tránh chà xát mạnh vào niêm mạc nhạy cảm.

Tăng cường dinh dưỡng, vitamin cho trẻ

Chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cân đối có ý nghĩa quan trọng trong việc tăng cường sức đề kháng, phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng cho trẻ, trong đó có bệnh lưỡi trắng.

Cụ thể, cha mẹ nên lưu ý:

• Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và kéo dài đến 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn. Sữa mẹ có chứa kháng thể giúp tăng cường miễn dịch cho bé.
• Bổ sung thêm vitamin A, C, D, kẽm cho trẻ qua các loại thực phẩm như: cam, quýt, đu đủ, cà rốt, trứng, sữa... Những vi chất này giúp hỗ trợ miễn dịch hiệu quả.
• Cho trẻ uống thêm viên uống vitamin tổng hợp, khoáng chất phù hợp theo chỉ định của bác sĩ.
• Hạn chế đồ ngọt, đồ ăn vặt, nên cho bé ăn đa dạng thực phẩm để bảo vệ sức khỏe.

Cần tăng cường dinh dưỡng, vitamin cho trẻ

Điều trị bệnh lý nền (nếu có)

Nếu xác định nguyên nhân lưỡi trắng ở trẻ do nấm Candida hoặc các bệnh về đường hô hấp như viêm amidan, viêm VA... thì cần phải điều trị triệt để.

Lúc này, bác sĩ sẽ có chỉ định thuốc kháng nấm, kháng sinh phù hợp giúp điều trị dứt điểm nguyên nhân. Đồng thời, kết hợp thêm biện pháp vệ sinh răng miệng, tăng cường dinh dưỡng để ngăn chặn tái phát bệnh.

Cha mẹ cần cho trẻ uống thuốc đúng theo liều lượng và thời gian quy định. Đồng thời giữ gìn vệ sinh, cho trẻ ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng để sớm khỏe mạnh trở lại.

Theo dõi tình trạng và cho trẻ khám bệnh kịp thời

Sau khi áp dụng các biện pháp xử lý tại nhà trong 5-7 ngày mà tình trạng lưỡi bé không có dấu hiệu đỡ, vẫn xuất hiện lớp màng trắng đục thì cha mẹ không nên chủ quan. Lúc này, việc đưa trẻ đi khám bệnh càng sớm càng tốt.

Cụ thể, cha mẹ cần lưu ý một số điều sau:

• Tiếp tục quan sát sát các biểu hiện bất thường ở trẻ như sốt cao, quấy khóc nhiều, nhất là về đêm, chán ăn, bỏ bú... Đây có thể là dấu hiệu bệnh chuyển nặng.
• Nếu thấy bé có biểu hiện mệt mỏi, li bì, khó thở, thở nhanh... thì cần đưa đi bệnh viện ngay lập tức.
• Khi đến viện, cha mẹ cần thông tin chi tiết về tình trạng sức khỏe, các triệu chứng của bé cho bác sĩ để hỗ trợ chẩn đoán.
• Tại cơ sở y tế, bé sẽ được thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết như xét nghiệm máu, xét nghiệm nấm, nuôi cấy vi khuẩn... Điều này giúp xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh.
• Sau khi có kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp với tình trạng cụ thể của bé. Điều quan trọng là cha mẹ cần tuân thủ đúng theo chỉ định và hẹn tái khám định kỳ của bác sĩ.

Như vậy, việc đưa trẻ đi khám, thăm khám kịp thời giúp phát hiện sớm nguyên nhân, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp, tránh để bệnh bệnh kéo dài, gây nguy hiểm cho sức khỏe của bé.

Theo dõi tình trạng và cho trẻ khám bệnh kịp thời

Cách phòng ngừa lưỡi bị trắng ở trẻ sơ sinh

Lưỡi bị trắng là tình trạng khá phổ biến ở trẻ sơ sinh, gây lo lắng cho nhiều bậc phụ huynh. Rất may là cha mẹ hoàn toàn có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản ngay tại nhà để ngăn ngừa hiệu quả tình trạng này. Cách phòng ngừa lưỡi bị trắng ở trẻ sơ sinh:

Đối với cha mẹ

Để phòng tránh tình trạng lưỡi bé bị trắng, cha mẹ cần chú ý một số vấn đề sau:

• Rửa tay thường xuyên, đặc biệt trước và sau khi chăm sóc bé như cho bú, vệ sinh, tắm rửa, thay tã...
• Giữ nhà cửa, nội thất luôn sạch sẽ, thông thoáng. Lau rửa sàn nhà, tay nắm cửa, bề mặt đồ chơi của bé thường xuyên.
• Sử dụng khăn, khăn mặt riêng cho từng người. Giặt sạch đồ dùng cá nhân của trẻ thường xuyên.
• Sau mỗi lần bú mẹ dùng khăn mềm nhẹ nhàng lau sạch phần cặn sữa còn sót lại trên bề mặt lưỡi và miệng bé.
• Hàng ngày, dùng bàn chải đánh răng mềm vệ sinh kỹ răng miệng cho bé. Nhẹ nhàng đánh răng và lau lưỡi sạch sẽ sau bữa ăn dặm.
• Có thể kết hợp thêm các biện pháp vệ sinh như súc miệng bằng nước muối, nước súc miệng an toàn cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên.

Chỉ cần xây dựng thói quen vệ sinh đúng cách và thường xuyên cho bé là cha mẹ đã phòng ngừa được phần lớn nguy cơ lưỡi bị trắng ở con. Đây là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe cho trẻ.

Đối với trẻ

Ngoài việc cha mẹ cần thực hiện tốt các biện pháp vệ sinh phòng bệnh, đối với bé cũng cần lưu ý một số điều sau:

• Cho bé bú mẹ hoàn toàn ít nhất 6 tháng đầu đời và kéo dài cho đến 2 tuổi. Sữa mẹ chứa nhiều dưỡng chất và kháng thể giúp tăng cường sức đề kháng cho bé.
• Nếu bé bú sữa công thức, cha mẹ nên lựa chọn các sản phẩm sữa uy tín, chất lượng. Đồng thời vệ sinh sạch sẽ dụng cụ bú, bình và núm vú hàng ngày.
• Sau khi trẻ đủ 1 tuổi, cha mẹ nên đưa bé đi tiêm chủng đầy đủ các loại vaccine phòng bệnh theo lịch.
• Định kỳ 6 tháng/lần, đưa trẻ đi khám sức khỏe để bác sĩ theo dõi sự phát triển chiều cao, cân nặng, biết nếu bé có dấu hiệu suy dinh dưỡng hay mắc các bệnh lý.

Như vậy, lưỡi bé bị trắng có nhiều nguyên nhân và cách xử lý. Cha mẹ cần bình tĩnh xử lý, vệ sinh sạch sẽ và đưa trẻ đi khám nếu cần để bé sớm hồi phục.

Ngoài ra, nếu bạn đang cần tìm một nha khoa uy tín để thực hiện điều trị các vấn đề liên quan răng miệng với mức giá hợp lý. Các bạn hãy ĐỂ LẠI THÔNG TIN, Nha khoa Asia sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất. Asia hứa hẹn sẽ mang lại sự hài lòng tuyệt đối khi khách hàng đến sử dụng dịch vụ tại đây.

Kết luận

Lưỡi bé bị trắng là một vấn đề phổ biến có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như sức khỏe tổng thể, chế độ dinh dưỡng, hoặc các tác nhân gây kích ứng. Việc duy trì vệ sinh miệng hàng ngày, uống đủ nước, và duy trì một lối sống lành mạnh có thể giúp giảm tình trạng này.

Tuy nhiên, nếu tình trạng không cải thiện, việc tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ là quan trọng để đảm bảo rằng vấn đề không phải là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nền nào đó. Đồng thời, việc duy trì kiểm tra sức khỏe tổng thể và chăm sóc miệng đều đặn là chìa khóa để giữ cho lưỡi và sức khỏe nói chung luôn ổn định.

Xem thêm:

• Lưỡi bị trắng phải làm sao? Nguyên nhân và cách điều trị
• Cách chữa nhiệt lưỡi ở trẻ em, cha mẹ bỏ túi ngay bí kíp
• Trẻ 8 tháng chưa mọc răng có sao không? Bố mẹ cần làm gì?