Niềng răng là một phương pháp điều trị phổ biến được nhiều người lựa chọn để có được hàm răng đều đặn và đẹp mắt. Tuy nhiên, ít ai biết rằng bên cạnh những lợi ích mỹ quan, niềng răng cũng mang theo những tác hại không mong muốn. Việc niềng răng không chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoài mà còn có thể gây ra những vấn đề sức khỏe và tinh thần cho người trải qua quá trình này. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi vào chi tiết về các tác hại của niềng răng và những ảnh hưởng không mong muốn mà nó mang lại.
Các phương pháp niềng răng phổ biến nhất hiện nay
Các phương pháp niềng răng phổ biến nhất hiện nay:
Niềng răng mắc cài kim loại
Mắc cài kim loại là loại mắc cài phổ biến nhất hiện nay. Chúng được làm bằng thép không gỉ hoặc hợp kim titan và được gắn vào mặt trước của răng bằng keo nha khoa. Sau đó, một dây cung được luồn qua các mắc cài và được cố định bằng thun hoặc dây buộc. Dây cung tạo áp lực lên răng, di chuyển chúng vào vị trí mong muốn.
Mắc cài kim loại có hiệu quả trong việc điều trị nhiều vấn đề chỉnh nha, bao gồm:
- Răng hô
- Răng móm
- Răng thưa
- Răng khấp khểnh
- Răng chen chúc
Mắc cài kim loại tương đối rẻ so với các loại mắc cài khác và chúng rất bền. Tuy nhiên, chúng không được thẩm mỹ như các loại mắc cài khác, chẳng hạn như mắc cài sứ hoặc mắc cài mặt trong.
Nếu bạn đang cân nhắc niềng răng mắc cài kim loại, hãy nói chuyện với nha sĩ của bạn để xem chúng có phù hợp với bạn hay không.
Niềng răng mắc cài sứ
Mắc cài sứ được làm từ sứ, một loại vật liệu có màu sắc tương tự như màu răng. Điều này khiến chúng ít bị chú ý hơn so với mắc cài kim loại. Mắc cài sứ cũng bền và hiệu quả như mắc cài kim loại.
Mắc cài sứ có hiệu quả trong việc điều trị nhiều vấn đề chỉnh nha, bao gồm:
- Răng hô
- Răng móm
- Răng thưa
- Răng khấp khểnh
- Răng chen chúc
Mắc cài sứ đắt hơn mắc cài kim loại. Tuy nhiên, chúng là một lựa chọn tốt cho những người muốn có một phương pháp điều trị chỉnh nha thẩm mỹ. Nếu bạn đang cân nhắc niềng răng mắc cài sứ, hãy nói chuyện với nha sĩ của bạn để xem chúng có phù hợp với bạn hay không.
Niềng răng mắc cài mặt trong
Mắc cài mặt trong được gắn vào mặt sau (lưỡi) của răng, khiến chúng hoàn toàn không nhìn thấy được từ phía trước. Đây là lựa chọn thẩm mỹ nhất cho niềng răng.
Mắc cài mặt trong được làm từ nhiều vật liệu khác nhau, bao gồm:
- Kim loại: Mắc cài mặt trong bằng kim loại là loại phổ biến nhất và cũng rẻ nhất. Tuy nhiên, chúng có thể cồng kềnh và gây khó chịu cho lưỡi.
- Sứ: Mắc cài mặt trong bằng sứ có màu sắc gần giống với màu răng, khiến chúng khó bị chú ý hơn so với mắc cài mặt trong bằng kim loại. Tuy nhiên, chúng đắt hơn và có thể dễ vỡ hơn.
- Nhựa: Mắc cài mặt trong bằng nhựa là loại mắc cài mới nhất. Chúng mỏng và thoải mái hơn so với mắc cài mặt trong bằng kim loại hoặc sứ. Tuy nhiên, chúng cũng đắt hơn.
Mắc cài mặt trong hiệu quả trong việc điều trị nhiều vấn đề chỉnh nha, bao gồm:
- Răng hô
- Răng móm
- Răng thưa
- Răng khấp khểnh
- Răng chen chúc
Mắc cài mặt trong đắt hơn mắc cài kim loại và mắc cài sứ. Chúng cũng đòi hỏi kỹ thuật gắn mắc cài phức tạp hơn và có thể gây khó chịu cho người sử dụng trong thời gian đầu. Tuy nhiên, chúng là lựa chọn thẩm mỹ nhất cho niềng răng. Nếu bạn đang cân nhắc niềng răng mắc cài mặt trong, hãy nói chuyện với nha sĩ của bạn để xem chúng có phù hợp với bạn hay không.
Niềng răng mắc cài tự khóa
Mắc cài tự khóa là một loại mắc cài mới được cải tiến từ mắc cài truyền thống. Chúng có thiết kế đặc biệt giúp tự động khóa dây cung vào rãnh mắc cài, giúp giảm bớt sự ma sát giữa dây cung và mắc cài, tạo lực kéo nhẹ nhàng hơn, giúp di chuyển răng nhanh hơn và ít gây đau nhức hơn.
Mắc cài tự khóa có hai loại chính:
- Mắc cài kim loại tự khóa: Loại mắc cài này được làm bằng thép không gỉ hoặc hợp kim titan và có giá thành rẻ hơn so với mắc cài sứ tự khóa. Tuy nhiên, chúng không được thẩm mỹ như mắc cài sứ tự khóa.
- Mắc cài sứ tự khóa: Loại mắc cài này được làm từ sứ và có màu sắc tương tự như màu răng, giúp chúng ít bị chú ý hơn.
Nếu bạn đang cân nhắc niềng răng mắc cài tự khóa, hãy nói chuyện với nha sĩ của bạn để xem chúng có phù hợp với bạn hay không.
6 tác hại của niềng răng phổ biến hiện nay
Dưới đây là 6 tác hại của niềng răng phổ biến hiện nay:
Gây đau đớn – khó chịu trong quá trình niềng
Trong nhiều video hay các bài viết quảng cáo trên phương tiện truyền thông đại chúng, niềng răng thường được quảng bá là không đau đớn hay khó chịu. Sự thật là, dù kỹ thuật có tiên tiến đến mấy đi chăng nữa hay bác sĩ của bạn có giỏi hay không, bạn vẫn trải qua cảm giác đau và khó chịu trong một số giai đoạn của quá trình niềng răng. Khi đó, cảm giác đau nghiêm trọng hay đau nhẹ, ít hay nhiều mới phụ thuộc vào tay nghề của bác sĩ đang điều trị cho bạn.
Sự tổn thương các mô mềm
Thông thường, khi lựa chọn niềng răng với các loại mắc cài truyền thống thì dù lựa chọn loại mắc cài nào chăng nữa thì bạn cũng không thể tránh khỏi các tổn thương mô mềm. Khi đó, tác hại của niềng răng được thể hiện rõ nhất chính là vùng niêm mạc miệng bị tổn thương do mắc cài và dây cung cọ xát, đôi khi gây ra triệu chứng nhiệt miệng. Khi đó, sáp chỉnh nha là một lựa chọn hoàn hảo giúp bạn thuyên giảm phần nào các tổn thương.
Ngoài ra, có một số trường hợp ghi nhận là có dị ứng với thun niềng răng – gây ra triệu chứng kích ứng răng miệng khi sử dụng. Do đó, nếu có xảy ra bất cứ kích ứng nào trong quá trình sử dụng thun niềng răng – bạn có thể thông báo với bác sĩ điều trị của mình để có phương pháp điều trị thích hợp.
Các bệnh lý răng miệng
Dưới đây là một số bệnh lý răng miệng phổ biến:
Sâu răng
Vệ sinh răng miệng đúng cách để không gây ra các bệnh lý răng miệng dường như là một điều khá dễ dàng với người bình thường. Tuy nhiên, khi Niềng răng, việc vệ sinh răng miệng sẽ gặp nhiều trở ngại hơn mức bình thường, đặc biệt các ngóc ngách trong kẽ răng. Do đó, kết quả là người niềng răng thường xuyên phải đối mặt với các nguy cơ như sâu răng. Vì vậy, khi niềng răng, bạn nên lưu ý đến việc sử dụng máy tăm nước, chỉ nha khoa và vệ sinh kỹ hơn để phòng ngừa.
Tiêu chân răng
Ngoài ra, tiêu chân răng – tên tiếng anh thường được gọi là root resorption – được biết đến là sự suy giảm về mật độ, chiều cao và thể tích, số lượng xương ổ răng và xung quanh chân răng. Tiêu chân răng trong niềng răng diễn ra do lực chỉnh nha truyền đến chân răng do quá trình dùng lực di chuyển răng một cách liên tục. Khi đó, tiêu xương chân răng có thể gây ra các tình trạng nghiêm trọng khác như: tụt nướu, ảnh hưởng ăn nhai,…. tuy nhiên, nếu bác sĩ thực hiện đúng kỹ thuật, phần tiêu xương chỉ chiếm một phần nhỏ nên bạn cũng đùng quá lo lắng.
Răng bị mất canxi
Nhiều người sau khi tháo hoàn tất chiếc niềng trên răng thì thường phát hiện nhiều đốm trắng xuất hiện trên bề mặt. Đây chính là kết quả của thói quen ăn uống vô tội vạ với các loại thức ăn nhiều đường, axit kết hợp với việc vệ sinh không đúng cách đã khiến men răng bị mài mòn, các vi khuẩn làm mất khoáng chất như canxi trên men răng.
Gây trở ngại khá khó chịu trong quá trình ăn nhai
Một trong những việc khốn khổ nhất của người niềng răng đó chính là các hạn chế trong quá trình ăn nhai. Chế độ ăn của người niềng răng có rất nhiều nguyên tắc nghiêm ngặt, đòi hỏi họ phải tuân thủ nghiêm túc để tránh các tác hại và hậu quả đáng tiếc. Khi đo, người niềng răng phải lưu ý ăn uống với các nguyên tắc bất di bất dịch như:
Chế độ ăn mềm khi mới gắn mắc cài
Ngay khi vừa bắt đầu niềng răng, bạn phải ưu tiên sử dụng các loại thức ăn mềm để tránh các tình trạng đau nhức, khó chịu như: cháo, soup, sinh tố, trái cây mềm,…
Thức ăn cắt nhỏ – ăn chậm nhai kỹ
Đây thật sự là châm ngôn của những người niềng răng nếu không muốn phải đối mặt với tình trạng bung mắc cài hay khó chịu. Mọi loại thức ăn đều phải cắt nhỏ, xé mềm và ăn chậm, nhai thật kỹ trong quá trình niềng răng
Tuyệt đối nói không với đồ dai cứng
Khi niềng răng, bạn nên tập thói quen bỏ hoàn toàn các loại thức ăn có tính dai, cứng như kẹo cao su, bánh mứt, các loại thịt cứng, xôi nếp,… để tránh hỏng mắc cài hoặc thức ăn bám dính trên niềng răng
Thời gian niềng có thể lâu hơn bạn nghĩ
Thời gian chỉnh nha thường phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như tình trạng răng hiện tại, tuổi tác, kỹ thuật của bác sĩ, loại niềng răng sử dụng. Thời gian chỉnh nha có thể chỉ kéo dài khoảng 6 THÁNG cho đến 3 NĂM, thậm chí là lâu hơn với một số trường hợp đặc biệt. Không phải ai niềng răng cũng có thể đẹp ngay trong vòng vài tháng mà phải trải qua cả quá trình dày công nỗ lực. Ngoài ra, sau khi tháo niềng, bạn phải dành thêm thời gian đeo hàm duy trì nhiều tháng thậm chí là khoảng 1 năm để răng thật sự ổn định.
Do đó, để không mất quá nhiều thời gian cho quá trình niềng răng, bạn nên lưu ý kỹ về “thời điểm vàng” khi niềng và lưu ý thêm về việc lựa chọn nha khoa và bác sĩ uy tín để thực hiện.
Niềng răng có gây nguy hiểm hay không?
Có, niềng răng có thể gây ra những nguy hiểm và tác hại nếu không được thực hiện đúng cách hoặc không được giám sát chặt chẽ. Dưới đây là một số nguy hiểm tiềm ẩn của quá trình niềng răng:
- Tình trạng viêm nhiễm: Áp lực từ các bộ phận niềng có thể gây ra viêm nhiễm nướu và răng, đặc biệt là nếu không vệ sinh miệng đúng cách.
- Tổn thương nướu và xương hàm: Niềng răng có thể gây tổn thương cho mô nướu và xương hàm nếu áp lực không được phân phối đều hoặc nếu có vấn đề về kỹ thuật.
- Rủi ro cho sức khỏe nếu không được giám sát chặt chẽ: Nếu không được theo dõi và điều chỉnh định kỳ bởi bác sĩ chuyên khoa, niềng răng có thể gây ra các vấn đề về hàm răng và cắn, gây tổn thương và đau đớn không mong muốn.
- Ảnh hưởng đến tâm lý: Quá trình niềng răng có thể tạo ra sự không thoải mái và tự ti cho người trải qua, đặc biệt là trong giai đoạn ban đầu khi phải thích nghi với các bộ phận niềng.
- Rủi ro về vi khuẩn và nhiễm trùng: Nếu vệ sinh miệng không đúng cách hoặc nếu có vấn đề với các bộ phận niềng, có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây nhiễm trùng.
Tóm lại, niềng răng có thể gây nguy hiểm nếu không được thực hiện đúng cách và không được giám sát chặt chẽ. Việc tham khảo ý kiến của bác sĩ và tuân thủ hướng dẫn điều trị là rất quan trọng để đảm bảo quá trình niềng răng diễn ra an toàn và hiệu quả.
Những điều cần lưu ý sau khi niềng răng
Sau khi niềng răng, có một số điều quan trọng cần lưu ý để đảm bảo quá trình phục hồi diễn ra một cách tốt nhất:
- Tuân thủ các chỉ dẫn của bác sĩ: Hãy tuân thủ mọi hướng dẫn và lời khuyên của bác sĩ hoặc nhân viên y tế về cách chăm sóc và vệ sinh niềng răng.
- Thực hiện vệ sinh miệng đúng cách: Răng, niềng và nướu cần được vệ sinh sạch sẽ bằng cách đánh răng đúng cách, sử dụng chỉ nha khoa và nước súc miệng hàng ngày.
- Tránh thức ăn và thói quen có thể gây tổn thương: Hạn chế thức ăn cứng và nhai cẩn thận để tránh gây tổn thương cho niềng răng. Nếu có thói quen nhai bút chì hoặc cắn bút, hãy ngưng ngay.
- Điều chỉnh ăn uống: Tránh thức ăn quá cứng hoặc dính, chú ý đến việc chọn thực phẩm dễ nhai và dễ tiêu hóa để giảm áp lực lên niềng răng.
- Điều trị đều đặn: Tuân thủ lịch trình hẹn kiểm tra định kỳ với bác sĩ chuyên khoa để điều chỉnh niềng răng và đảm bảo quá trình điều trị diễn ra đúng kế hoạch.
- Báo cáo về bất kỳ vấn đề nào: Nếu bạn gặp phải bất kỳ vấn đề hoặc biểu hiện không bình thường nào sau khi niềng răng, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn và giúp đỡ.
Những điều này sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe răng miệng tốt và đảm bảo quá trình niềng răng diễn ra thành công.
Kết luận
Trong số các biện pháp chỉnh nha hiện nay, niềng răng được coi là một phương pháp phổ biến. Tuy nhiên, tác hại của niềng răng cũng không thể phủ nhận. Việc niềng răng có thể gây đau đớn, khó chịu và nguy cơ gây tổn thương cho răng và nướu. Ngoài ra, việc niềng răng còn kéo dài thời gian điều trị và đòi hỏi chi phí đáng kể. Do đó, trước khi quyết định niềng răng, người bệnh nên tham khảo ý kiến của chuyên gia và cân nhắc kỹ lưỡng để tránh các tác hại không mong muốn.
Xem thêm: